Maht puáđuh vaigutteh aassâmtorjui?
Vuáđujiešvástádâs
Ovdil ko lopâlâš aassâmtoorjâ lii čielgâs, te aassâmkoloin kepiduvvoo vuáđujiešvástádâs. Vuáđujiešvástádâs miärán vaigutteh
- rävisulmui já paarnij lohomeeri purrâmušjuávhust
- purrâmušjuávhu bruttopuáđuh mánuppaajeest.
Bruttopuáđuh láá puáđuh, main iä lah kepidum viäruh.
Mađe stuárráb puáđuh láá, te tađe stuárráb lii vuáđujiešvástádâs. Jis puáđuh láá uáli uccááh, te vuáđujiešvástádâs ij lah ollágin.
Puáđuh
Aassâmtorjuu miärán vaigutteh
- tienâspuáđuh (ovdâmerkkân pälkkipuáđuh, main lii kepidum máhđulâš tienâspuáđukepidem)
- omâdâhpuáđuh (ovdâmerkkân láigupuáđuh já vuorkkiimij riäntuh)
- maaŋgah torjuuh (ovdâmerkkân pargomarkkântoorjâ, uáppuruttâ, iäláttuvah já puoccâmpeiviruttâ).
Aassâmtorjuu miärán iä vaaigut
- tiätu torjuuh (ovdâmerkkân áigápuátutoorjâ, pärnilase, uáppuruuđâ huolâtteijeealadâs tâi omâhâštipšo toorjâ)
- uáppulovnâ
- purrâmâškode vyeliahasii päärni puáđuh
- sätipuáđuh (ovdâmerkkân ärbi tâi skeŋkkâ).
Tun koolgah almottiđ puoh tuu puáđuid aassâmtorjâucâmušâst. Kela finnee tiäđuid tunjin maksum paalhijn meid puáđuregisterist.
Mušte almottiđ Kelan, jis tuu puáđuh stuáruh tâi kiäppáneh.
Ovdil aaibâs puoh tienâspuáđuh iä vaiguttâm aassâmtorjui. Tot kočodui tienâspuátukiäpádâssân. Tienâspuátukiäpádâs ij lah innig tohhum 1.4.2024 maŋa, tastko laahâ muttui. Te tääl puoh tuu tienâspuáđuh vaigutteh aassâmtorjui.
Luuvâ lase tast, ete maht puáđuh vaigutteh aassâmtorjuu miärán (suomâkielân).
Maht torjuu meeri rekinistoo?
Aassâmtorjuu meeri rekinistoo návt:
Aassâmkoloin kepiduvvoo vistig vuáđujiešvástádâsuási. Aassâmtoorjâ lii 70 prosentid päccee summeest.
Ovdâmerkkâ
Joovnâ áásá ohtuu Tuurkust láiguvisteest. Viste láigu lii 700 eurod mánuppaajeest. Joovnâ puáttun lii uáppuruttâ, mii lii 279,38 eurod mánuppaajeest. Tastko Joovnâ puáđuh láá uceh, te vuáđujiešvástádâs ij lah.
Joovnâ aassâmkoloin pyehtih tuhhiittiđ enâmustáá 447 eurod mánuppaajeest. Aassâmtorjuu meeri rekinistoo enâmusaassâmkoloi mield. Tot ij rekinistuu Joovnâ lááigu ađai 700 euro vuáđuld.
Joovnâ aassâmtoorjâ lii 70 prosentid enâmusaassâmkoloin ađai 447 eurod x 0,70 = 312,90 eurod mánuppaajeest.
Jovnâ máksá asâmist jieš 387,10 eurod mánuppaajeest (700 eurod – 312,90 eurod = 387,10 eurod).