Kela tuärjjõõzz reâuǥteʹmes ooumže
Reâuǥteʹmesvuõtt ǩieʹppad puåttjid. Vuäitak vuäǯǯad Kelast teägglaž tuärjjõõzz, jõs tuʹst ij leäkku tuâjjpäiʹǩǩ.
Kela tuärjjõõzz reâuǥteʹmesvuõđ äigga lie
- reâuǥteʹmesvuõttpeiʹvvteäʹǧǧ
- reâuggmarkkântuärjjõs.
Kela mähss reâuǥteʹmesvuõtt-tuärjjõõzzid oummid, kook jälste põõššjen Lääʹddjânnmest. Sij lââʹssen reâuǥteʹmesvuõtt-tuärjjõõzz määuʹset EU-jânnmin puättam oummid, kook lie mââimõssân reâuggam Lääʹddjânnmest.
Tääʹrǩest še, vuäitak-a vuäǯǯad Kela måtam jeeʹres tuärjjõõzzid, ouddmiârkkân jälstemtuärjjõõzz.
Jõs pääʒʒak reâuǥteʹmmen
Jõs pääʒʒak reâuǥteʹmmen, iʹlmmtõõđ tâʹlles reâuǥteʹmes reâuggooccjen tuâjj- da jieʹllemvueʹǩǩ-konttra leʹbe TJ-konttra.
Reâuǥteʹmesvuõtt-tuärjjõõzz määuʹset tåʹlǩ ääiʹjest, kuäʹss leäk reâuggooccjen TJ-konttrest. TJ-koontâr oudd še Kelaaʹje ciâlkâlm tõʹst, vueiʹtet-a tuʹnne mäʹhssed tuärjjõõzz.
Reâuǥteʹmesvuõttäiʹǧǧen leäk õõlǥtum ooccâd aktiivlânji reâuǥ. Ton õõlǥak še väʹldded vuâstta taʹrjjuum reâuǥ leʹbe škooultõõzz. Tõʹst ij vueiʹt ǩeâlddõõttâd määintaa, muđoi seuʹrrjõssân vââjj leeʹd tuärjjõõzzi mõõntummuš.
Muuʹšt tuõʹllʼjed reâuggooccmad viõǥǥâst. Tõn tuejjeet TJ-konttâr neʹttäʹššeemkääzzkõõzzâst (tyomarkkinatori, lääddas).
Reâuǥlažvuõđ kåʹddǩiõččlõddmõš
Vueʹss reâuǥtem reâuggooccjin vuässââtt reâuǥlažvuõđ kåʹddǩiõččlõddmõʹšše. Kåʹddǩiõččlõddmõõžžâst dommkåʹdd vieʹǩǩat reâuǥ leʹbe škooultõõzz kaunnmõõžžâst. Vuäǯǯak reâuggooccjen teâđ mâŋŋa iʹlmmtõõttmõõžž tõʹst, håidd-a aaʹššääd tuu dommkåʹdd avi TJ-koontâr
Muuttâs-staanteäʹǧǧ pâʹjjel 55-ekksaid
Muuttâs-staanteäʹǧǧ lij tuärjjõs, koon vuäitak vuäǯǯad Kelast leʹbe tuâjteʹmesvuõttkääʹšnest, jõs tuu leät peästtam tuâjstad. Muuttâs-staantieʹǧǧest lij mieʹrr hiâlpeed ođđ tuâjjpääiʹǩ kaunnmõõžž. Tõn mieʹrr lij seämma ko nuʹtt õõut määnpââi päʹlǩǩ.
Vuäitak vuäǯǯad muuttâs-staantieʹǧǧ, jõs puk täk määin teâuddje:
- Leäk teâuddam 55 eeʹǩǩed.
- Tuu leät peästtam tuâjjpääiʹǩstad puuʹtʼtemnallšem da täälbeällsaž määinai vuâđald.
- Leäk leämmaš tuâjast seämma tuâjjpääiʹǩest uuʹccmõsân 5 eeʹǩǩed.
Jõs kuulak tuâjteʹmesvuõttkäšnna, ooʒʒ muuttâs-staantieʹǧǧ jiõččad tuâjteʹmesvuõttkääʹšnest. Jõs jiõk kuul tuâiteʹmesvuõđkäšnna, ooʒʒ muuttâs-staantieʹǧǧ Kelast.
Reâuǥteʹmesvuõttääiʹj iʹlmmtõs
Jõs reâuǥteʹmesvuõtt juätkkai, ton õõlǥak tååimted Kelaaʹje reâuǥteʹmesvuõttääiʹj kuõskki iʹlmmtõõzz 4 neäʹttel kõõski. Kela mähss tuʹnne tuärjjõõzz iʹlmmtõõzzad vuâđald.
Reâuǥteʹmesvuõttääiʹj iʹlmmtõõzz vuäitak tuejjeed neeʹttest leʹbe lomaakkin, koon vuäitak priʹnttjed Kela neʹttseeidain leʹbe viǯǯâd Kela konttrin.
Mieʹrǩǩed iʹlmmtõʹsse, tõid peeiʹvid, ko leäk leämmaž reâuǥteʹm, da tõid peeiʹvid, ko leäk vuässõõttâm TJ-konttrin suåppum toiʹmmjummša.
Jõs leäk reâuǥteʹmesvuõttääiʹj leämmaž aaiʹji mieʹldd reâuǥast, mieʹrǩǩed iʹlmmtõʹsse tõid peeiʹvid, ko leäk leämmaž reâuǥast.