Man láhkai sosiáladorvu sodjasa sámegielaide? Oahpásmuva sámegielat kela.fi-siidduide ja vástit máhcahatjearahallamii
Kela sámegielat neahttasiiddut fállet dieđuid Kela ovdduin ja bálvalusain golmma sámegillii. Máhcahatjearahallamis don sáhtát muitalit iežat oaivila siidduid birra ja veahkehit min ovddidit daid.
Kela almmustahtii sámegielat neahttasiidduid jagiid 2019–2020 áigge. Neahttasiiddut sisttisdollet vuođđodieđuid Kela ovdduin ja bálvalusain davvisámegillii, anárašgillii ja nuortalašgillii. Siidduin muitaluvvo dan lassin Kela sámegielat áššehasbálvalusas, ja doppe gávdnojit maiddái sámegielat skovit, maid Kela lea almmustahttán. Siidduin almmustahttojit maiddái sámegielat dieđáhusat.
Sámegielat siiddut ovddiduvvojit máŋggagielat kela.fi-siidduid oassin. Siiddut beaividuvvojit jahkásaččat.
Kela lea almmustahttán sámegielat siidduin jearahallama, mainna dat čoaggá máhcahaga siidduid birra. Jearahallamii sávvojuvvojit evttohusat das, man láhkai siidduid galggašii ovddidit boahttevuođas.
– Mii Kelas hálidit diehtit dan, man láhkai leat lihkostuvvan muitalit Kela-áššiin sámegillii, muitala gulahallama áššedovdi Arja Jomppanen.
Jomppanen sávvá, ahte sámegielat áššehasat álggahivčče Kela ovdduide ja bálvalusaide oahpásmuvvama sámegielat siidduin. Dávjá deahtis vuođđodieđut rehkket áššehassii iežas ášši álgui bidjamii. Dárbbu mielde lassidieđuid oažžu Kela áššehasbálvalusas dahje suomagielat neahttasiidduin.
Sámegielat siiddut dorjot sámegielagiid Kela áššiiddikšuma
Sámegielat siiddut dorjot sámegielagiid iežasgielat áššiiddikšuma nu, ahte dat fállet Kela-sánádaga sihke Kela áššedovdiid ja áššehasaid ja maiddái Kela bargoguimmiid geavahussii. Sámegielat Kela-sánádat ovdána dan mielde, go ođđa sisdoalut olggosaddojuvvojit.
Kela bargá sámegielaid jorgalanáššiin ovttasbarggu Sámedikki sámegiela doaimmahagain. Ná sihkkarastojuvvo sánádaga ovttalašvuohta sierra oktavuođain neahttasiidduin áššiiddikšunbálvalussii ja skoviide.
Sámegielat siiddut leat Kela sámegielat diehtojuohkima váldokanála. Siidduin ledje jagi 2024 sullii 6 000 galledeaddji. Galledeaddjiidmearri lassánii 12 % ovddit jagi ektui.
Kela sámegielat bálvalusat vuođđuduvvet sámi giellaláhkii. Go sámegielat bálvalusat ja diehtojuohkin buoriduvvojit, de dainna figgojuvvo sihkkarastot, ahte sámegielat áššehasaid gielalaš vuoigatvuođat ja ovttaveardásašvuohta ollašuvvet Kela bálvalusain.
Vástit jearahallamii ja veahket min ovddidit siidduid
Kela lea rahpan sámegielat siidduin jearahallama, mainna dat čoaggá máhcahaga siidduid birra. Máhcahaga vehkiin Kela ovddida siidduid ain buorebun. Jearahallan lea rabas 12.3.–30.4.2025. Jearahallamii sáhttá vástidit davvisámegillii, anárašgillii, nuortalašgillii ja suomagillii.
Oahpásmuva sámegielat neahttasiidduide ja vástit máhcahatjearahallamii.