Mäʹhtt puåtti vaaikte jälstemtuärjjõʹsse?
Vuâđđjiõččvasttõs
Ouddâl ko loopplaž jälstemtuärjjõs lij seʹlvv, jälstemkoolain ǩieʹppeet vuâđđjiõččvasttõõzz.
Vuâđđjiõččvasttõõzz meärra vaaikte
- vuõrâsoummi da päärnai lååkkmieʹrr poorrâmkååʹddest
- poorrâmkååʹdd bruttopuåtti määnpââʹjest.
Bruttopuåtti lie puåtti, koin jie leäkku valddum meädda piiđ.
Mõõn šuurab puåtti lie, tõn šuurab lij vuâđđjiõččvasttõs. Jõs puåtti lie samai occka, vuâđđjiõččvasttõs ij leäkku ni vooʹps.
Puåtti
Jälstemtuärjjõõzz meärra vaaikte
- tiânnâz (ouddmiârkkân päʹlǩǩpuåđ, koʹst lij tuejjuum tiânâsǩeäʹppõs)
- kapitaalpuåtti (ouddmiârkkân vuåkrrpuåtti da teäʹǧǧruõkkmi koorǥ)
- määŋg tuärjjõõzz (ouddmiârkkân reâuggmarkkântuärjjõs, mätt-teäʹǧǧ, jeältõõǥǥ da puõʒʒâlmpeiʹvvteäʹǧǧ).
Jälstemtuärjjõõzz meärra jie vaaikât
- tiõttum tuärjjõõzz (ouddmiârkkân piʹrǧǧeemtuärjjõs, päärnažlââʹss, mätt-tieʹǧǧ huõlteeipââjõs leʹbe roodnairuåtthååid tuärjjõs)
- mättläinn
- poorrâmkååʹdd vueʹllâkksaž päärna puåtti
- sättʼtõõǥǥvärrsa puåtti (ouddmiârkkân äʹrbb leʹbe sǩiâŋkk).
Tuʹst feʹrttai iʹlmmted puk puåttjääd jälstemtuärjjõsooccmõõžžâst.
Kela vuäǯǯ teâđaid mahssum paaʹlǩin še puåđrekisteeʹrest.
Muuʹšt iʹlmmted Kelaaʹje, jõs puåttjad lâssne leʹbe ǩeäppne.
Ääiʹjben samai puk tiânnâz jie vaaiktam jälstemtuärjjõʹsse. Tõt kåččjõõvi tiânâsǩieʹppummšen. Tiânâsǩieʹppummuž jeät tuejjuku teänab 1.4.2024 mâŋŋa, ko lääʹǩǩ mottji. Nääiʹt puk tuu tiânnâz vaaikte jälstemtuärjjõʹsse.
Looǥǥ lââʹzz tä'st, mäʹhtt puåtti vaaikte jälstemtuärjjõʹsse (lääddas).
Mäʹhtt tuärjjõõzz meäʹr laʹsǩǩeet?
Jälstemtuärjjõõzz meäʹr laʹsǩǩeet nääiʹt:
Jälstemkoolain ǩieʹppeet vuõššân vuâđđjiõččvasttõõzz. Jälstemtuärjjõs lij 70 proseeʹnt suumâst, kååʹtt pääcc.
Vuäitak ärvvtõõllâd laʹsǩǩeem-mašina veäkka, mâʹmmet vuäǯǯak jälstemtuärjjõõzz (lääddas).
Ouddmiârkk
Jääkk jäälast õhttu vuåkrrazlmest Turku-gåårdest. Aazzâlm vuåkrr lij 700 euʹrred määnpââʹjest. Jakku puåttjen lij mätt-tieʹǧǧ, mii lij 279,38 euʹrred määnpââʹjest. Ko Jakku puåtti lie occka, vuâđđjiõččvasttõs ij leäkku.
Jakku jälstemkoollan vueiʹtet priimmâd jäänmõsân 447 euʹrred määnpââʹjest. Jälstemtuärjjõõzz meäʹr laʹsǩǩeet jäänmõsjälstemkoolai mieʹldd. Tõn jeät laʹsǩǩuku Jakku vuåkr leʹbe 700 eeuʹr vuâđald.
Jakku jälstemtuärjjõs lij 70 proseeʹnt jäänmõsjälstemkoolain leʹbe 447 euʹrred x 0 ,70 = 312,90 euʹrred määnpââʹjest.
Jääkk mähss jälstummšest jiõčč 387,10 euʹrred määnpââʹjest (700 euʹrred – 312 ,90 euʹrred = 387 ,10 euʹrred).